kutubhona

«أَنَّ النَّبِيَّ A نَصَبَ الْمَنْجَنِيقَ عَلَى أَهْلِ الطَّائِفِ»

«Набий с.а.в. Тоиф аҳлига қарши манжаниқ ўрнатдилар». Манжаниқ (катта тош отувчи қурол) билан зарба берилганида аёллар ва болалар, дарахтлар ва бошқа нарсалар ажратиб ўтирилмайди. Демак бу ҳадис агар урушда замбараклар, снаряд отувчи қуроллар каби оғир қуроллар ишлатилса улар билан ўлдириш, барча нарсани вайрон ва хароб қилиш жоизлигига далолат қилади. Шунингдек кофирларга зарба беришга фақат болалари ва аёлларини ўлдириш билангина эришиш мумкин бўлса, унда шундай қилиш ҳам жоиздир. Аёллар ва болалар кофирлар билан аралаш турганлари учун нобуд бўлишса бу ўлдириш жоиздир. Аммо бу ишлардан ҳар бирининг ўзини манжаниқ ишлатилмаган пайтда ва аёллар билан болаларни биз уруш қиладиган кофирлардан ажратиш имкони бўлмайдиган ҳолатдан бошқа пайтда қилишга келсак, бу тўғрида нусусда ворид бўлган нарса бўйича алоҳида тафсилоти бор. У шуки, болаларни юқорида айтилган икки ҳолатдан бошқа пайтда ўлдириш мутлақо ҳаромдир. Шунингдек қавм билан мажбуран бирга бўладиган ёлланма ишчини ўлдириш ҳам ҳаромдир. Чунки у ҳам нотавон, бечорадир. Бу икки синфни ўлдиришдан қатъий шаклда ва ҳеч қандай иллат билан иллатланмай қайтариш ворид бўлган. Аёлларга келсак, бунда қаралади. Агар аёллар ҳам уруш қиладиган бўлса, уларни ўлдириш жоиз бўлади. Акс ҳолда жоиз бўлмайди. Бунга далил Аҳмад ва Абу Довуд Рабоҳ ибн Рабиъдан қилган ушбу ривоятдир: у Росулуллоҳ с.а.в. билан ғазотга чиқди. Қўшин олдида Холид ибн Валид эди. Рабоҳ ва Росулуллоҳ с.а.в.нинг асҳоби бир ўлдирилган аёлнинг олдидан ўтиб қолишди. У олдинда кетган қўшин томонидан ўлдирилган эди. Улар тўхташиб унинг хилқатидан таажубланиб қарай бошлашди. Шунда Росулуллоҳ с.а.в. ўз уловларида улар турган жойга етиб келдилар. Улар ўзларини четга олиб йўл беришди. Росулуллоҳ с.а.в. аёл устига келиб тўхтаб:

«مَا كَانَتْ هَذِهِ لِتُقَاتِلَ، فَقَالَ لأَحَدِهِمْ: اِلْحَقْ خَالِدًا فَقُلْ لَهُ: لاَ تَقْتُلُوا ذُرِّيَّةً وَلاَ عَسِيفًا»

«Бу жанг қилмаган экан, деб битталарига: Холидга бориб, унга: болаларни ҳам, ёлланиб ишлаётганларни ҳам ўлдирманглар, деб айт», дедилар. Росулуллоҳ с.а.в.нинг: «Бу жанг қилмаган экан», деган сўзлари агар у аёл жанг қилган бўлганида уни ўлдириш жоизлигига далолат қиляпти. Демак